Hoe kom je tot één visie vanuit gelijkwaardigheid? Eén visie, één plan en één team was het centrale thema van de regiobijeenkomst in Noord-Nederland op 8 april jl.. Als gast was aanwezig Alice Timmermans, Med.P-TSTA en algemeen directeur van de TA academie en gespecialiseerd in het begeleiden van organisaties bij veranderprocessen. Zij sprak over hoe je je bewust kunt worden van je onbewuste overtuigingen en wat je kunt doen om verbinding tussen organisaties tot stand te brengen.
Bij deze online netwerkbijeenkomst, georganiseerd door PACT voor Kindcentra ambassadeurs Karin Schoolderman en Miek Hehenkamp, waren 32 mensen aanwezig uit de regio Friesland, Drenthe en Groningen. Veelal managers en locatiedirecteuren afkomstig uit het veld van de kinderopvang en het onderwijs.
Als gast was aanwezig Alice Timmermans, Med.P-TSTA en algemeen directeur van de TA academie. Alice is internationaal gecertificeerd opleider en supervisor in de Transactionele Analyse (TA) en gespecialiseerd in het begeleiden van organisaties bij veranderprocessen. Ze heeft een achtergrond in het onderwijs en werkte jarenlang als docent en schoolleider binnen verschillende onderwijsvormen. Alice vertelde ons over de inclusie en exclusie van IKC samenwerkingspartners.
“Ik kan de ander pas ècht ontmoeten als ik zie waarin hij anders is dan ik.”
Tijdens de bijeenkomst op 8 april jl. stonden als thema’s inclusie en exclusie centraal. De onderliggende vraag was: hoe kom je als basisonderwijs en kinderopvang tot één visie, één plan en één team? We spraken tijdens de bijeenkomst over de waarde van zowel inclusie als exclusie, hoe ze beide nodig zijn, hoe je je bewust kunt worden van je onbewuste overtuigingen en wat je vervolgens kunt doen om de werkelijke verbinding tussen beide organisaties tot stand te brengen. Onderstaand model uit de Transactionele Analyse is bij dit laatste zeer helpend.
De werkelijke ontmoeting aangaan
Je komt pas tot echte verbinding als je jezelf werkelijk laat zien en de ander werkelijk wilt zien. Dat vraagt om moed. Het moedige gesprek is waar de ontwikkeling richting een gezamenlijke visie, plan en organisatie zit. Hoe voer je zo’n gesprek? Onderstaand verbindingsmodel geeft de vier grenzen aan die we in de communicatie over dienen te gaan om de werkelijke ontmoeting aan te gaan. Op elk van de grenzen kan stagnatie dan wel doorstroming plaatsvinden.
- Van mijn binnenkant naar jouw buitenkant: laat ik mijzelf met mijn verhaal aan jou zien?
- Van jouw buitenkant naar jouw binnenkant: ontvang jij mij en mijn verhaal?
- Van jouw binnenkant naar mijn buitenkant: laat jij zien wat mijn verhaal met jou doet en deel jij jouw verhaal met mij?
- Van mijn buitenkant naar mijn binnenkant: ontvang ik jou en jouw verhaal?
Als we het model meerdere keren succesvol doorlopen ontstaat er Physis tussen ons: groei en ontwikkeling en ruimte waarin we een nieuwe organisatie co-creëren. Hierbij is het van belang dat we verhelderende en verdiepende vragen stellen, nieuwsgierig naar elkaar zijn en uitwisselen wat we mooi, lastig et cetera vinden in ons contact.
Wanneer de verbinding stagneert, stagneert deze veelal bij de eerste grens omdat we ‘probeerden’, ‘aannamen dat de ander wel begreep dat…’ et cetera. Soms stagneren we doordat we ons laten leiden door strategisch denken. Hiermee blijven we te veel op het denken zitten en slaan we de stap naar de werkelijke ontmoeting over. We durven dan niet echt uit te reiken en open te staan maar zijn vooral bezig onze eigen agenda voor het voetlicht te brengen.
Autonomieversterkend werken
Het durven voeren van deze gesprekken en het durven zien van het anders zijn van onze gesprekspartner werkt uiteindelijk autonomieversterkend voor de individuele gesprekspartners en voor de nieuwe organisatie.
Zo vormt zich een basis van vertrouwen en komt Physis op gang, zowel tussen ons als bij ieder van ons individueel. Dit is waar we ideeën genereren waarmee we de nieuwe organisatie kunnen bouwen en waar we een beeld van een ieders eigenheid krijgen. Hier geldt: 1 +1 = 3. Het doorlopen van het model maakt de lastigheden bespreekbaar en zorgt ervoor dat we daadwerkelijk een nieuw ‘wij’ kunnen creëren.
Wil je werkelijk tot een nieuwe organisatie komen? Dan is de tijd en rust nemen voor het voeren van het moedige gesprek essentieel!
Bronnen: Lee, A. (2008). The power is in our process. Transactional Analysis Journal, 38, 36-42. Koopmans, L. (2016). Dit zijn wij. De kracht van de ontmoeting. Zaltbommel: Thema.
Evaringen
Ter illustratie deelde Miek Hehenkamp op 8 april haar ervaringen binnen Skoatterwiis: een kindcentrum in Oudeschoot waar een gemêleerd team (onderwijs, kinderopvang en zorg) samenwerkt. Bij de start van een nieuw multidisciplinair samengesteld team is het spannend: je wil wel, maar je kent de ander niet. Aannames en een verschil in werkwijzen leveren conflict en gedoe op. Een heel natuurlijke beweging is dan die van terugtrekken. Het is de kunst van de leidinggevende om iedereen ‘uit zijn tent te lokken’, aan te moedigen en te ondersteunen om het werkelijke contact aan te gaan. Om te gaan verkennen en samen te experimenteren met nieuwe werkwijzen vanuit een gedeelde visie.
“Staan we het ons zelf toe om ’t even niet te weten? – je hoeft het echt niet alleen te doen!”
Roos Bakx, directeur IKC Maria in Campis uit Assen deelde ook haar ervaringen. De kern van haar verhaal: gezamenlijkheid zoeken, verschillen onderzoeken en inzetten om te versterken. Eerst de relatie dan de prestatie. Hoe zit iedereen in elkaar? Moedig, kwetsbaar, authentiek, verbinden, één team zijn: het vraagt om het creëren van veiligheid en vertrouwen. Samenwerken is spannend, een proces dat geen rechte lijn kent en het vraagt om jezelf te durven zijn. Belangrijk is om iedereen aan bod te laten komen. Soms weet je het even niet. Maar je bent een team en je moet erop vertrouwen dat je het met elkaar doet. ‘Doen moet je durven’.
Volgende bijeenkomst
De volgende regiobijeenkomst Noord-Nederland (Friesland, Groningen Drenthe) staat gepland op 8 juni van 15-17 uur en heeft als thema Samenwerken binnen een netwerkstructuur. Onze gast is dan Tineke Onink, bestuurder van de Rijswijkse Kinderopvang. Meer informatie hierover volgt binnenkort.
Meer informatie over het netwerk Noord-Holland?
Ben je als bestuurders, managers of beleidsmedewerkers werkzaam in onderwijs, kinderopvang of jeugdhulp en geïnteresseerd in deze regionale bijeenkomsten, neem dan contact op met Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. (06 - 20255214 ) of Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. (06 – 40020514).
